Wczoraj, 22 stycznia, w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego pod kapliczką upamiętniającą potyczkę oddziału Józefa Oxińskiego z Moskalami, spotkali się Strzelcy z Jednostki Strzeleckiej 2037 Sosnowiec oraz kombatanci ze Związku Strzeleckiego Strzelec Organizacji Społeczno Wychowawczej, by zapalić znicze i złożyć kwiaty.

Znajdujące się na trójstyku granicznym trzech państw zaborczych Zagłębie Dąbrowskie, dzięki śmiałym manewrom wojskowym Apolinarego Kurowskiego, jako jedyny skrawek Polski stało się niepodległe. Zaczęły tworzyć się struktury podległe Rządowi Narodowemu. Wolne Państwo Powstańce stało się naturalnym miejscem koncentracji udziałów i partii powstańczych. Dążyli tam ochotnicy z Galicji i Górnego Sląska, a odziały i partie walczące w Kongresówce kierowały się ze zmiennym szczęściem w stronę Zagłębia Dąbrowskiego.

26 kwietnia pojawił się na terenie Zagłębia 100 osobowy odział Józefa Oxińskiego, który osłaniał szlaki przerzutów i transportu broni, dokonywał rozpoznania, a jednocześnie czytał chłopom dekret uwłaszczeniowy i wykonywał wyroki na zdrajcach. Po nierozstrzygniętej potyczce przy stacji kolejowej Łazy oddział udał się wzdłuż torów kolejowych w stronę granicy. W trakcie odwrotu stoczył z Moskalami dwie potyczki między Dąbrową a Sosnowcem. Jedna z nich odbyła się 5 maja na polach pomiędzy Pogonią a Wygwizdowem (rejon dzisiejszych ulic Czeladzkiej, Suchej, Lwowskiej, Zbaraskiej).

Na pamiątkę tego wydarzenia wiele lat później postawiono na pobojowisku kapliczkę, która stoi do dziś. Kapliczka jest zadbana i co roku odbywają się przy niej nabożeństwa majowe. Jednak coraz mniej ludzi pamięta, na jaką intencję tę kapliczkę postawiono.

Marcin Szmukier