Kultura
Polskie obrzędy ludowe w Muzeum Zagłębia
Dziś w Pałacu Mieroszewskich w Będzinie o godz. 17.00 rozpocznie się wernisaż wystawy prac doktorantów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod nazwą „LELI POLELI. Polskie obrzędy ludowe”. Wystawa jest realizacją projektu artystycznego, który powstał w grupie doktorantów krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Grupa liczy 6 osób, są to: Elżbieta Zarobek, Krystyna Malinowska, Iwa Kruczkowska-Król, Jolanta Kuśmierska, Izabela Apanańska i Roman Fleszar. Wszyscy są uczestnikami środowiskowych studiów doktoranckich na Wydziale Malarstwa ASP. Celem proponowanego projektu artystycznego było stworzenie cyklu prac w dowolnej technice, nawiązujących w swej treści dialog z polskimi obrzędami ludowymi.
Większość wierzeń i obrzędów ludowych wywodzi się z kultury Słowian. Podstawą kultury Słowian była harmonia z naturą, życie zgodne z jej rytmem i mądrością. Z pośród wielu polskich obrzędów ludowychartyści wybralicztery, z których każdy ma związek z jedną porą roku: Siuda Babę, Noc Kupały, Dziady i Kolędę.
Siuda Baba to tradycja nawiązująca do wiosennych obrzędów słowiańskich, ma swe źródło w legendzie o świątyni na Lednicy koło Wieliczki, wzniesionej ku czci słowiańskiej bogini Ledy. W świątyni płonął wieczny ogień, którego strzec miała przez cały rok kapłanka. W czasie jej posługi okoliczni mieszkańcy znosili do świątyni opał i jedzenie. Kapłanka wychodziła ze świątyni raz do roku na wiosnę. Brudna, osmolona od sadzy i ognia musiała spełnić jeszcze jedno zadanie - złapać swoją następczynię...
Noc Kupały, zwana też Nocą Świętojańską, to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca, obchodzone w najkrótszą noc wroku z 21 na 22 czerwca. Święto ognia, wody, słońca i księżyca, urodzaju, płodności, radości i miłości.
Dziady to zwyczaj wywodzący się z przedchrześcijańskich obrzędów słowiańskich. Jego celem było nawiązanie kontaktu z duszami zmarłych i pozyskanie ich przychylności. Najważniejsze obchody święta zmarłych w Polsce przypadały w noc z 31 X na 1 XI. Dusze należało ugościć jadłem. Miód, kasza i jaja zapewniały przychylność dusz, a jednocześnie pomagały im w osiągnięciu spokoju w zaświatach. Aby dusze mogły tę noc spędzić wśród bliskich oświetlano im drogę do domu rozpalając ogniska.
Kolęda dawniej zwana świętem godowym to święto słowiańskie symbolizujące zwycięstwo światła nad ciemnościami. Odnosi się do czasu, w którym zaczyna przybywać dnia, a ubywać nocy. Przynosi ludziom nadzieję oraz radość. Przypada w okolicy przesilenia zimowego czyli 21na 22 grudnia. Kolędnicy mieli na celu zebrać datek popularnie nazywany kolędą. W zamian za życzenia, gospodarze obdarowywali przebierańców świątecznymi smakołykami lub wykupywali się drobnymi datkami.
- Projekt skierowany jest do różnych grup społecznych. Obrzędy i zwyczaje ludowe wywodzące się z kultury przedchrześcijańskiej mogą stać się alternatywą dla obyczaju obcego słowiańskiej kulturze. Noc Kupały i Dziady są wyjątkowe i równie fascynujące jak Walentynki i Halloween. Koncepcja projektu wywodzi się z potrzeby powrotu do źródeł i korzeni naszej pradawnej kultury oraz chęci uobecnienia jej w pamięci zbiorowej. W dobie dzisiejszego globalizmu autorzy projektu pragną zachować to, bez czego każde społeczeństwo skazane jest na utratę własnej odrębności i tożsamości, tradycję - objaśnia ideę projektu Agnieszka Milka z Działu Edukacyjno - Promocyjnego Muzeum Zagłębia w Będzinie.
(ser)
Alert
Jesteś świadkiem ważnego wydarzenia?
Urzędnicza bezmyślność dobrowadza Cię do szału?
Wiesz o czymś, co może zainteresować media?
Napisz do "Wiadomości Zagłębia": redakcja@wiadomoscizaglebia.pl
Adres redakcji: "Wiadomości Zagłębia" 41-200 Sosnowiec e-mail: redakcja@wiadomoscizaglebia.pl
|