Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu zaprasza na kolejną wystawę. W czwartek, 21 listopada o godz. 18.00, zostanie otwarta  wyjątkowa ekspozycja pod tytułem  „Pan Samochodzik i… skarby muzeów”, którą będzie można zwiedzać przez dwa miesiące, do 12 stycznia 2020 r.

– Wystawa łączy archeologię z kultową postacią pana Samochodzika, wymyśloną przez pisarza Zbigniewa Nienackiego, i jego wizerunkiem, literackim i filmowym, utrwalonym w kulturze masowej – wyjaśnia kustosz Joanna Kunysz z Działu Edukacji i Promocji. – Autor w latach 1964–1985 napisał i wydał dwanaście książek o przygodach swojego bohatera Tomasza, historyka sztuki i detektywa, cieszących się ogromną popularnością. Oprócz powieści prezentujemy, po raz pierwszy w naszym muzeum, aż 21. unikatowych skarbów archeologicznych – dodaje.

Zobaczymy monety rzymskie i średniowieczne, biżuterię, broń, narzędzia i naczynia z różnych epok i kultur, w tym najstarsze z neolitu, czyli skarb uch glinianych z Jordanowa Śląskiego ze schyłku kultury lędziersko-polgarskiej. Te cenne eksponaty zostały wypożyczone z dziewięciu polskich muzeów, m.in. we Wrocławiu (skarby z Rohova, Kondratowic, Krzelowa, Krzydliny Małej), Nysie (skarby z Radzikowic i Lasowic), Opolu (skarb siekier miedzianych z Kietrza), Bytomiu (skarby z Gamowa, Siodłar, Czarkowa), Krakowie (skarb groszy z Pszczyny), Cieszynie (skarb monet rzymskich z Nawsia k. Jabłonkowa).

W pałacyku Schoena nie mogło także zabraknąć oryginalnych pamiątek związanych z literackim pierwowzorem pana Samochodzika.  – Wystawa pokazuje archiwalne i współczesne egzemplarze powieści, bo „Samochodzikowy” cykl jest kontynuowany do dzisiaj, tworząc oryginalny księgozbiór liczący 150 tytułów – mówi Joanna Kunysz. – Poza Nienackim wychodziły spod pióra  Oskara  Ajchel Amosa, Józefa Burnego, Jakuba Czarnika, Bartłomieja Gizińskiego, Arkadiusza Niemirskiego czy Krzysztofa Zagórskiego. Wielką gratką dla koneserów i fanów pana Tomasza są ilustracje Szymona Kobylińskiego do „Pana Samochodzika i templariuszy”, „Pana Samochodzika i wyspy złoczyńców” oraz gabinet pisarza, w którym powstawały kolejne tomy – wylicza.

Sukces wydawniczy i  niezwykła popularność kolejnych powieści sprawiła, że cykl
o poszukiwaczu przygód doczekał się kilku ekranizacji filmowych. Powstał jeden serial „Pan Samochodzik i templariusze” i cztery filmy pełnometrażowe: „Wyspa złoczyńców”, „Pan Samochodzik i niesamowity dwór”, „Pan Samochodzik i praskie tajemnice”, „Latające machiny kontra pan Samochodzik”. Reżyserami ekranizacji byli: Stanisław Jędryka, Hubert Drapella, Janusz Kidawa oraz Kazimierz Tarnas. W filmach zagrali  wybitni polscy aktorzy, m.in. w głównej roli pana Tomasza Stanisław Mikulski, Piotr Krukowski, Danuta Szaflarska, Ewa Szykulska, Michał Szewczyk, Grażyna Marzec.

Oprócz kultowych filmów, które będą wyświetlane publiczności podczas zwiedzania, wystawa pokazuje plakaty, fotosy, fragmenty scenariuszy i scenografii. Postacią przewodnią, scalającą wszystkie elementy jest nietuzinkowy odkrywca, muzealnik i detektyw – pan Tomasz i jego nieatrakcyjny wizualnie, a w rzeczywistości niezwykły samochód.

– Przestrzeń ekspozycji ponadto wyznacza zwiedzającym ścieżkę, adresowaną nie tylko do dzieci,  pełną zagadek i tajemnych znaków pozostawionych przez templariuszy, której przejście doprowadzi ich do ukrytego skarbu – zdradza pani kustosz. Atrakcyjna forma ekspozycji, wciągająca widzów do wspólnych działań, ma zachęcić do odkrywania przeszłości i zainteresować historią. To także gratka dla każdego młodego detektywa, który kocha przygody i ma wielkie marzenia. Wystawa będzie prezentowana do 12 stycznia 2020 r.

Eksponaty tej niezwykłej wystawy pochodzą ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie, Muzeum Miejskiego „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej,  Muzeum Archeologicznego w Krakowie, Muzeum Kinematografii w Łodzi, Muzeum Powiatowego w Nysie,  Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, Muzeum w Raciborzu, Muzeum Techniki i Komunikacji–Zajezdnia Sztuki w Szczecinie, Muzeum w Wodzisławiu Śląskim, Muzeum Archeologicznego Oddziału Muzeum Miejskiego Wrocławia, Filmoteki Narodowej Instytutu Audiowizualnego, Miejskiej Biblioteki Publicznej im. G. Daniłowskiego w Sosnowcu,  Katedry Medycyny Sądowej w Krakowie, Studia Filmowego „Kadr”, Telewizja Polska SA, z Forum Miłośników Pana Samochodzika  www.pansamochodzik.net.pl, Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego „Galicja”, Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznego „Szaniec 1863”, Stowarzyszenia Miłośników Przygód im. Pana Samochodzika) oraz  od osób prywatnych: Very Ewy Kobylińskiej, Tomasza Konopki, Artura Troncika „Sapera”, Adama Brzozowskiego „Odyna”.

Kuratorem wystawy i autorem tekstów jest Katarzyna Sobota-Liwoch, autorką

projektu graficznego wystawy i druków Joanna Krzysztofik, fotografii do wydawnictwa  Paweł Więcławek (pracownicy Pałacu Schoena Muzeum w Sosnowcu), a także Witalis Szołtys (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu).

Partnerami ekspozycji pn. „Pan Samochodzik i… skarby muzeów” są Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, Studio Filmowe „Kadr”, Forum Miłośników Pana Samochodzika – www.pansamochodzik.net.pl, Stowarzyszenie Miłośników Przygód im. Pana Samochodzika – pansamochodzik.net.pl oraz Instytut Badań Historycznych I Krajoznawczych Sp. z o.o.

Teresa Stokłosa